Jak przygotować się do pierwszej wizyty u psychoterapeuty?

Pierwsza wizyta u psychologa czy psychoterapeuty może być, co wywołuje pewien poziom stresu. Nic dziwnego. Udajesz się w nowe miejsce, do nowej osoby. Co możesz zrobić, żeby zadbać o swój komfort? Dobre przygotowanie może pomóc Ci poczuć się bardziej bezpiecznie, zwiększyć efektywność spotkania. Oto kilka moich przemyśleń na temat tego, jak się przygotować do pierwszej konsultacji.

1. Zastanów się, co chcesz osiągnąć dzięki terapii

Zanim usiądziesz w gabinecie, warto zastanowić się, czego oczekujesz od terapii. Czy szukasz wsparcia w radzeniu sobie z lękiem, depresją, czy może chcesz poprawić jakość swoich relacji? Dobre sprecyzowanie swoich oczekiwań pomoże terapeucie lepiej zrozumieć Twoje potrzeby i dostosować terapię do Twojej sytuacji. Pamiętaj, że pierwsza wizyta to dopiero początek procesu, więc nie musisz mieć pełnego obrazu swoich celów — to wszystko może się rozwijać w trakcie terapii.

Terapeuta może spytać Cię konkretnie: „po czym poznamy za jakiś kończąc nasz proces terapeutyczny, że udało nam się osiągnąć sukces?”.

2. Bądź gotowy do opowiedzenia o swoim życiu i trudnościach

Psychoterapeuta podczas pierwszego spotkania będzie starał się dowiedzieć jak najwięcej o Twojej historii, aby lepiej zrozumieć Twoje problemy i wybrać odpowiednią metodę pracy. Może zapytać o Twoje obecne trudności, ale również o wcześniejsze doświadczenia życiowe, które mogły mieć wpływ na Twoje samopoczucie. Może interesować go Twoje dzieciństwo, relacje rodzinne, doświadczenia związane z pracą, a także przeszłe wydarzenia traumatyczne.

Choć nie musisz mówić wszystkiego od razu, warto być gotowym na takie pytania i zastanowić się, co chciałbyś przekazać. Będzie to również dobra okazja, by zastanowić się, które tematy są dla Ciebie trudniejsze i w jaki sposób możesz je poruszyć.

Ważne jest, abyś nie zmuszał(a) się na siłę do opowiadania o czymś, o czym na tak wczesnym etapie znajomości nie chcesz mówić. Alternatywnie możesz powiedzieć dosłownie w jednym zdaniu czego doświadczyłeś(aś), ale że czujesz, że lepiej by było zostawić ten temat na później. 

3. Przygotuj się na pytania o objawy i emocje

Psychoterapeuta będzie starał się zrozumieć, jak objawiają się Twoje trudności. Może zapytać o to, jak czujesz się na co dzień, jakie emocje dominują w Twoim życiu, czy zauważasz jakieś zmiany w zachowaniu, takie jak wycofanie się z aktywności, zmiana nawyków czy spadek energii. Pytania mogą dotyczyć także Twojego stanu zdrowia fizycznego, bo psychoterapia może obejmować całościowe podejście do osoby, nie tylko do jej problemów emocjonalnych.

Nie zdziw się jak psychoterapeuta będzie pytał o to ile śpisz, jak śpisz, jak wygląda Twoja dieta (i Twój apetyt, jak zmieniała się waga przez ostatnie miesiące), jak wygląda Twój typowy dzień. Nie zawsze są to pytania, które padną ale przy części problemów poznanie tych aspektów życia jest bardzo istotne dla psychoterapeuty.

Przygotuj się na to, że terapeuta może zapytać o Twoje samopoczucie w różnych sytuacjach, o to, kiedy czujesz się najlepiej, a kiedy najgorzej. Im więcej szczegółów będziesz w stanie podać, tym łatwiej będzie terapeucie dobrać odpowiednią metodę pracy.

4. Zastanów się, czy masz jakieś wcześniejsze doświadczenia z terapią

Jeśli wcześniej korzystałeś z pomocy psychoterapeutycznej, to również warto wspomnieć o tym na pierwszym spotkaniu. Psychoterapeuta zapyta, jakie metody były stosowane i jakie efekty osiągnąłeś, ponieważ te informacje pozwolą mu lepiej zrozumieć Twoje potrzeby. Prawdopodobnie też zapyta jaki był Twój powód zgłoszenia się i ile trwała dana terapia. Jeśli natomiast to Twoja pierwsza wizyta u terapeuty, nie martw się — nie musisz mieć żadnego wcześniejszego doświadczenia.

Podobnie psychoterapeuta może podpytywać o Twoją historię leczenia u lekarza psychiatry.

5. Pomyśl o swoich oczekiwaniach i obawach

Niektóre osoby mają wątpliwości co do samego procesu psychoterapii. Jeśli czujesz niepokój, niepewność czy obawy przed otwarciem się przed obcą osobą, warto to przedstawić na początku. Twoje wątpliwości mogą stać się punktem wyjścia do rozmowy o tym, jak terapia będzie wyglądać, jakie masz prawa i jak możesz czuć się komfortowo w trakcie spotkań. Zastanów się także, czy masz pytania dotyczące samego procesu terapii, np. czy istnieje możliwość kontaktu między spotkaniami, a także jak długo może potrwać cały proces.

W jakim celu mówić o swoich wątpliwościach? Omówienie tego z terapeutą może mu potencjalnie pozwolić lepiej zadbać o to, czego się obawiasz.

6. Bądź szczery i otwarty

Psychoterapeuta nie ocenia, nie krytykuje i nie rozwiązuje problemów za Ciebie. Będzie Ci towarzyszył w procesie zmiany, ale kluczową rolę w terapii odgrywa Twoje zaangażowanie i szczerość. Staraj się być otwarty na rozmowę o tym, co czujesz i czego potrzebujesz. Pamiętaj, że to przestrzeń, w której masz prawo do bycia sobą bez obaw o ocenę.

7. Zrelaksuj się i bądź cierpliwy

Pamiętaj, że psychoterapia to proces, który wymaga czasu. Na początku może być trudno, ponieważ wiele osób odczuwa niepokój przed pierwszym spotkaniem. Zaufaj swojemu terapeucie i daj sobie czas na adaptację do nowej sytuacji. Z biegiem czasu będziesz lepiej rozumieć swoje emocje, a sesje będą coraz bardziej pomocne.

8. Zastanów się czego Ty potrzebujesz się dowiedzieć o procesie terapii i samym psychoterapeucie.

Być może w tym celu pomocna będzie dla Ciebie lektura tekstu: Jakie pytania warto zadać psychoterapeucie na pierwszym spotkaniu?